Astım, hava yollarının duyarlılığının artması nedeniyle gelişen kronik bir hastalıktır. Tekrarlayan öksürük ve hırıltı ile karakterizedir. Astımda hem büyük hem de küçük hava yolları etkilenebilir. Astım her yaşta görülebilmesine rağmen vakaların %30’u yaşamın ilk yılında görülür. Tüm alerjik hastalıklarda olduğu gibi astımın görülme sıklığı da son yıllarda artmıştır. Hastalığın görülme sıklığındaki artış, kapalı ortamlarda yaşamaya ve ev tozu ve akarlar gibi iç mekan alerjenlerine maruz kalmaya bağlanmaktadır.
Astımda hava yolu daralması ve krizler şeklinde ataklar tipiktir. Astımlı hastalarda bronşlarda mikrobiyal olmayan inflamasyon vardır. Bunun sonucunda bronşlardaki salgılar artar, bronş duvarı kasılır ve hasta astım atağı geçirir. Toz, duman, kokular, polenler atağı tetikleyebilir. Astım alerjiden kaynaklanabilir veya alerjiden bağımsız olarak gelişebilir.
Alerjik astım nedir?
Kadınlarda daha sık görülen alerjik astım özellikle bahar aylarında kendini gösterir. Alerjik astıma sıklıkla alerjik rinit eşlik eder. Alerjik astım alerjik etkenlere bağlı olarak gelişen bir astım türüdür.
Astımın nedenleri nelerdir?
Ailede astım olması Solunum yoluyla toz ve kimyasallara maruz kalmayı gerektiren meslekler Bebeklik döneminde alerjenlere maruz kalma Bebeklik döneminde ciddi solunum yolu hastalıkları olması Annenin hamilelik döneminde sigara içmesi Yoğun sigara dumanına maruz kalma
Astımın belirtileri nelerdir?
Astımlı hastalar genellikle ataklar arasında rahattır. Astım tetiklendiğinde, bronşlarda ödem ve artan salgı olur. Bu, öksürüğe, nefes darlığına ve göğüs ağrısına neden olur. Şikayetler gece veya sabah kötüleşir. Semptomlar kendiliğinden düzelebilir veya hastaneye yatmayı gerektirecek kadar şiddetli olabilir. Öksürük genellikle kurudur ve balgamsızdır. Nefes alırken ıslık sesi duyulabilir.
Astım nasıl teşhis edilir?
Astım tanısı konulmadan önce doktor hastadan detaylı bir öykü alır. Öksürük ataklarının sıklığı, haftada kaç kez meydana geldiği, atağın gündüz mü yoksa gece mi meydana geldiği, ailede astım olup olmadığı ve diğer alerjik semptomlar sorgulanır. Atak sırasında incelenen bir hastanın bulguları tipiktir. Solunum fonksiyon testi, alerji testi, burun salgısı testi ve göğüs röntgeni yapılabilecek incelemeler arasındadır.
Astım nasıl tedavi edilir?
Astım tedavisi planlanırken hastalığın şiddetine göre tedavi planlanır. Alerjik astım düşünülüyorsa alerji ilaçları verilir. Ataklar sırasında hastayı rahatlatmak için inhalasyon spreyleri kullanılır. Kortizon tedavide önemli rol oynar. Hem sprey formunda hem de oral yoldan uygulanabilir. Tedavinin başarısı hastanın geçirdiği atak sayısının azalmasıyla belirlenir.
Astımlı hastalar nelere dikkat etmeli?
Özellikle yatak odasında halı, kilim, kadife perde, peluş oyuncak gibi toz toplayan eşyalar kaldırılmalıdır. Yatak ve yorgan yün veya pamuk yerine sentetik olmalıdır. Çift kişilik yorgan kılıfı kullanmak faydalı olabilir. Çarşaf ve yorgan kılıfları haftada bir kez 50 derecede yıkanmalıdır. Halılar güçlü elektrik süpürgeleriyle temizlenmelidir. Ev ortamı nemli olmamalı ve iyi havalandırılmalıdır. Alerjik astımı olanlar ilkbahar aylarında araba ve evlerin camlarını kapalı tutmalıdır. Mümkünse evde evcil hayvan bulundurulmamalıdır. Polen mevsiminde maske kullanılabilir. Dışarıdan gelindiğinde kıyafetler değiştirilmeli ve yıkanmalıdır. Küf ve mantar bulunan eşyalar evden kaldırılmalıdır. Astımlı hastalar sigara içmemeli ve sigara içilen ortamlarda bulunmamalıdır. Astımlı hastalar solunum yolu hastalıklarına daha kolay yakalanırlar. Bu nedenle her eylül-ekim aylarında grip aşısı yaptırmaları uygundur. Enfeksiyon durumlarında uygun antibiyotikler kullanılır ve ilaç dozları artırılır. Soğuk havalardan kaçınmak doğru olur. Bazı astımlı hastalarda egzersiz astım krizini tetikleyebilir. Bu nedenle egzersize başlamadan önce solunum yolu genişleticileri almaları faydalıdır. Tozlu ortamlarda egzersizden uzak durmak gerekir. Bazı astımlı hastalarda mide reflüsü vardır. Mide reflüsü atakları artırabilir. Bu nedenle uygun şekilde tedavi edilmelidir. Astım, çocuk doktorları, iç hastalıkları uzmanları, göğüs hastalıkları uzmanları ve alerji uzmanları tarafından takip ve tedavi edilebilir. Sağlıklı günler dileriz.
Bir yanıt bırakın