Akne, cildin orta tabakasındaki sebum veya yağ salgılayan kanalların bakteriler tarafından tıkanması, şişmesi ve ardından iltihaplanması sonucu oluşur. Siyah noktalar (komedonlar), ciltte artan yağ salgılanması ve gözenek tıkanıklığı sonucu oluşur. Bu komedonlar daha sonra bakterilerle enfekte olur ve ciltte kabarık, kırmızı ve iltihaplı şişlikler oluşturur. Çok büyük olanlar ciltte yara izleri bırakır.
Sivilceler genellikle ergenlikte başlar ve otuzlu ve kırklı yaşlara kadar sürebilir. Ayrıca bebekliğe özgü iyi huylu bir sivilce türü de vardır. Erkeklerde kadınlardan daha yaygındır. En sık yüz, sırt, kollar ve göğüste görülür.
Sivilce oluşumunu etkileyen faktörler nelerdir?
Sivilce oluşumunda genetik, beslenme, çevresel faktörler ve hormonlar rol oynar. Her iki cinsiyette de testosteron hormonunun rolü bilinmektedir. Bazı durumlarda testosteron hormonu yüksekken, bazı durumlarda testosteron normaldir ancak yağ hücrelerinin testosterona cevabı yüksektir. Ebeveynlerden birinde sivilce varsa çocuklarında sivilce oluşması daha kolaylaşır. Bazı ilaçlar, özellikle hormon ilaçları sivilce arttırıcı özelliğe sahiptir. Bazı durumlarda cildin aşırı yağlanması başlıca etkendir. Kalitesiz kozmetik ürünleri, şeker ve yağ içeriği yüksek besinler sivilceyi artırabilir.
Sivilce çeşitleri nelerdir?
Akne Vulgaris, genellikle ergenlik çağındakilerde görülen basit bir aknedir. Çoğunlukla yüzde görülür. Ciltte siyah noktalar, kırmızı sivilceler, bazen derin kistler ve nodüller olarak görülür. Erken tedavi ile yara izi gelişimi en aza indirilebilir.
Akne Conglabata, şiddetli kistler ve apselerle karakterize bir akne türüdür. Çoğunlukla gövdede görülür. Polikistik over hastalığı, aşırı kıllanma ve adet düzensizliği ile birlikte olabilir. Akne derin izler bırakır.
Akne Fulminans, çoğunlukla ergenlik çağındaki erkeklerde görülen, ateş, eklem ağrısı ve şiddetli akne ile karakterize bir hastalıktır.
Aknenin tanısı ve ayırıcı tanısı
Sivilce, özellikle şiddetli vakalarda, bazı hastalıklara eşlik edebilir. Bu nedenle, yalnızca kozmetik bir sorun olarak düşünülmemelidir. Sivilceye aşırı kıllanma, düzensiz adet dönemleri, tip 2 diyabet ve kızlarda yumurtalık kistleri de eşlik edebilir. Bu durumlarda hormonal testler yapılmalı ve altta yatan hastalık tedavi edilmelidir. Böbrek üstü tümörlerinde aşırı hormon salgılanması nedeniyle sivilce oluşabilir.
Mesleki veya kimyasal maruziyet nedeniyle akne oluşabilir. Ağır yağlar, gres, polivinil klorür, klorlu aromatik hidrokarbonlar ve katran maruziyeti akneye neden olabilir. Bazı ilaçların kullanımından sonra ani ve şiddetli akne oluşabilir. Bu durumda tanı öykü ile konur. Uzun süre güçlü antibiyotik kullananlarda antibiyotik dirençli akne görülebilir.
Sivilce nasıl tedavi edilir?
Retinoid adı verilen ilaçların krem ve oral formları akne tedavisinde kullanılabilir. Cildin sebum dengesini sağlamak için etkili cilt temizliği yapılmalıdır. Antibiyotiklerin de akne tedavisinde yeri vardır. Krem ve/veya oral formları tercih edilebilir. Yağ bezlerinin aktivitesini baskılamak ve yeni komedon oluşumunu önlemek için ilaçlar geliştirilmiştir.
Tedavi edilmeyen akneler, yara izi oluşturarak hem kozmetik hem de psikolojik sorunlara yol açabilir. Akne izlerini gidermek için kimyasal peeling, mikrodermabrazyon, dermaroller ve lazer peeling kullanılabilir.
Sivilceli cilt bakımı nasıl olmalıdır?
Yüz, günde iki kez özel sabunlar veya temizleme jeli solüsyonlarıyla yıkanmalıdır. Akneye meyilli ciltler lekelere karşı çok hassastır, bu nedenle yağsız güneş kremi kullanılmalıdır. Bu kremler aynı zamanda cildi nemlendirir ve tahrişi önler. Yağsız nemlendiriciler, akne ilaçlarının neden olduğu kuruluk ve tahrişle mücadele etmek için kullanılabilir.
Komedonları ve sivilceleri sıkmamak gerekir. Komedonları temizlemek için dermatologlar kimyasal peeling uygular ve özel komedon başlıkları ile boşaltırlar.
Bir yanıt bırakın